BİR otomobil alanın yaklaşık bir otomobil parası kadar da vergi ödemesi Türkiye’nin otomobil sahipliği sıralamasında Avrupa Birliği (AB) ülkeleri arasında sonuncu sıraya demirlemesine neden oluyor. Son veriler, Türkiye’nin otomobil sahipliği konusunda dipten kurtulamadığını gösterdi. Türkiye’de her 10 kişiden sadece 1.6’sı otomobil almayı başarabilirken, AB ülkelerinden Lihtenştayn’da her 10 kişiden 7.7’sinin otomobili var. Türkiye 12 yıldır otomobil sahipliği araştırmasında Avrupa ülkeleri arasında sonuncu sırada yer alıyor.
Avrupa İstatistik Ofisi Eurostat’ın (Eurostat) verilerine göre Türkiye, 1.000 kişi başına düşen otomobil sayısında 2012’de olduğu gibi 2022’de de Avrupa sonuncusu oldu. Geçen 10 yılda yüksek vergiler ve Türk Lirası’nda yaşanan değer kaybıyla beraber Türkiye ile Doğu Avrupa ülkeleri arasındaki makas daha da açıldı.
BİZİ, ARNAVUTLUK İZLEDİ
2022’de Avrupa Birliği ülkelerinde 10 kişi başına düşen otomobil sayısı ortalaması 5.6 oldu. Avrupa ülkelerinin geneline bakıldığında listenin ilk sırasında 10 kişi başına 7.7 otomobil ile Lihtenştayn yer aldı. İzlanda, 10 kişi başına 7.4 otomobille ikinci, 6.8 ile İtalya Avrupa üçüncüsü oldu.
39 Avrupa ülkesi arasında kişi başına otomobil sayısında sonuncu ise Türkiye oldu. Türkiye’de 2022’de 10 kişi başına düşen otomobil sayısı 1.6 olarak hesaplandı. Türkiye’nin ardından en düşük değer ise 2.2 ile Arnavutluk’ta görüldü. 10 kişi başına 2.8 otomobille Moldova, 2.6 ile Kuzey Makedonya ve 2.6 ile Bosna-Hersek, son 5 sırayı oluşturan ülkeler oldu. Türkiye, 2012’de de 10 kişi başına düşen 1.1 otomobil ile Avrupa sonuncusu olmuştu. 2012’de Türkiye’ye en yakın ülke kişi başına 1.2 otomobille Moldova idi.
Verginin 10’da 1’i otomobilden geliyor
Otomobil sahipliğinde son sırada yer almamızın en önemli nedenleri ise düşen satın alma gücü ve yüksek vergi oranları oldu. Neredeyse tüm otomobillerdeki Özel Tüketim Vergisi oranları yüzde 80 ve üzerinde olurken, üzerine Katma Değer Vergisi (KDV) eklenmesiyle beraber otomobil fiyatını katlayan vergi tutarları tahsil ediliyor. Üstelik 2023’te Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) iki defa ödendi. Öyle ki 2023’te 1 trilyon liraya dayanan ÖTV gelirinin neredeyse yarısı motorlu taşıtlardan geldi. 2023’te tüm ÖTV gelirinin yüzde 47.5’ine denk gelen 441 milyar liralık MTV ödedik. Geçen yıl ödenen MTV, bütçedeki 4.5 trilyonluk liralık vergi gelirinin tek başına yüzde 9.8’ini oluşturdu.
